Już niebawem, 29 listopada odbędą się Andrzejki! W przeddzień imienin Andrzeja nastanie wieczór wróżb i przepowiedni. Kiedyś wróżby miały charakter jedynie matrymonialny, a święto było zarezerwowane dla młodych, niezamężnych dziewcząt. Wywróżone przepowiednie traktowano nad wyraz poważnie. Z czasem Andrzejki ewoluowały, dzisiaj są raczej niezobowiązującą zabawą dla każdego, kto tylko ma ochotę wziąć w niej udział. A dziś u nas Andrzejki po angielsku, ale nie tylko. 🙂
Andrzejki po angielsku – wróżby
Andrzejkowych wróżb jest wiele, w zależności od regionu – niektóre są bardziej lub mniej popularne. Z jakimi zabawami możemy się spotkać w nocy z 29 na 30 listopada?
- Najbardziej popularny zwyczaj to oczywiście lanie wosku na zimną wodę przez dziurkę od klucza. Z zastygłej masy powstawały różne wzory, z których – w zależności od interpretacji – powstawały życiowe wróżby.
- Kolejna powszechna zabawa to ustawianie butów przez pokój. We wróżbie biorą udział zazwyczaj młode dziewczyny, które po kolei układają swoje buty od ściany do progu pomieszczenia. Której but pierwszy dotarł do progu – ta pierwsza wyjdzie za mąż.
- Wróżba z imieniem przyszłej żony/męża. Znacie tę zabawę? Dziewczyny piszą na kartce różne imiona chłopaków, przekręcamy kartkę na drugą stronę, a nasza wybrana musi przebić kartkę pinezką. Imię, w które się wbiła – będzie imieniem jej męże. Analogicznie wróżba działa dla panów!
- Wróżyliście kiedyś ze skórki jabłka? Zabawa polega na tym, by obrać jabłko tak, by skórka była jak najdłuższa. Tę skórkę rzucamy za plecy przez lewe ramię. Litera, w jaką skórka się ułoży – będzie pierwszą literą przyszłego męża/żony.
- Jedna z prostszych wróżb to po prostu losowanie przedmiotów o symbolicznym znaczeniu, zazwyczaj wróżba dotyczy stanu matrymonialnego – rychłego ślubu, wstąpienia do zakonu czy staropanieństwa.
Czytaj również: Święto Dziękczynienia – tradycje i zwyczaje
Andrzejki na świecie
Wróżby, o których mówiliśmy to zwyczaje z Polski. A jak wyglądają Andrzejki w innych krajach? Czy królują tam inne zabawy?
Szkocja
Andrzejki świętuje się 30 listopada i jest to święto patrona Szkocji! Nasze czysto “zabawowe” Andrzejki są dla Szkotów jednym z ważniejszych świąt w roku
W całym kraju powiewają flagi z krzyżem św. Andrzeja, mieszkańcy biorą udział w paradach, zabawach i koncertach. Co ciekawe, 30 listopada można za darmo zwiedzić większość narodowych zabytków. Dla Szkocji Andrzejki to jeszcze dwie ważne rzeczy – specjalne menu, które musi pojawić się na stołach w całym kraju oraz zawody Caber toss, które polegają na rzucaniu palem drewna tak, by wylądował swoim drugim końcem.
Rumunia
W Rumunii wierzy się, że w noc andrzejkową odpędza się złe duchy. Oczywiście najskuteczniejszy na duchy jest czosnek, który należy zjeść w noc poprzedzającą 30 listopada, a także ułożyć go na parapetach i pod drzwiami.
Czechy i Słowacja
Te dwa kraje mają swoją słodką tradycję. W Andrzejki pieką ciastka, trochę na kształt naszych pączków. W środku, zamiast marmolady, znajdują się karteczki z imionami potencjalnych małżonków. Podczas smażenia, karteczki wypływają na powierzchnię tłuszczu. Imię, które pojawi się pierwsze – będzie imieniem przyszłego małżonka/małżonki.
Ukraina
Na Ukrainie Andrzejki obchodzi się w innym terminie, niż u nas, bo 13 grudnia. Ukrainki mają dwie szczególne tradycje. Przede wszystkim – w Andrzejki je się głównie naleśniki i słodycze! Ale to nie wszystko! 13 grudnia na Ukrainie królują psoty. Im więcej psot dana rodzina doświadczy, tym większe szanse na szybkie wydanie córki za mąż.
Niemcy
Niemieckie dziewczyny noc z 29 na 30 listopada przesypiają nago. Wierzy się, że wybrane z nich w snach ujrzą swojego przyszłego męża. Jeśli sen przerwie szczekanie psów, trzeba nasłuchiwać skąd ono dochodzi. To właśnie stamtąd nadejdzie przyszły wybranek.
Bułgaria
Bułgarskie Andrzejki znane są pod nazwą Edrei, czyli Dzień Niedźwiedzia. W ten dzień matki gotują kolby kukurydzy, chcąc tym samym uchronić swoje córki od złych mocy. Święto wzięło się od legendy, w której okrutna macocha faworyzowała swoją córkę, a pasierbicę dręczyła. Według przypowieści kobieta ta została ukarana, a jej rodzona córka – zamieniona w niedźwiedzia.
Andrzejki po angielsku – słownictwo
Choć w samej Anglii Andrzejki nie utrwaliły się jako wieczór wróżb i przepowiedni, warto znać kilka pomocnych słówek!
| Andrzejki | St. Andrew’s Day |
| wróżba | prediction |
| przepowiednia | prophecy |
| wosk | wax |
| dziurka od klucza | keyhole |
| staropanieństwo | spinsterhood |
| małżeństwo | marriage |
| przyszły mąż | husband-to-be |
| przyszła żona | wife-to-be |
| zabawa | fun |
| zawody | competition |
| ciastka | confectionery |
| imię | name |
| pinezka | drawing pin |
| but | shoe |