Czasy teraźniejsze – angielski | Z przykładami ✍️

Czasy teraźniejsze w angielskim to jeden z najważniejszych tematów w nauce tego języka. Tylko pomyśl: to właśnie dzięki nim możesz swobodnie wyrażać myśli w codziennych sytuacjach. I choćby ta komunikacja była niedoskonała – wszyscy z pewnością Cię zrozumieją. Dlatego, już bez zbędnego przedłużania, ruszamy w podróż z angielskimi czasami teraźniejszymi! 🚀

Czasy teraźniejsze angielski: jakie istnieją?

Dla wielu osób może to być niespodzianką, ale… w języku angielskim używa się aż 4 czasów teraźniejszych. Są to: Present Simple, Present Continuous, Present Perfect oraz Present Perfect Continuous. Choć na pierwszy rzut oka może się to wydawać skomplikowane, nie ma powodów do obaw! Na szczęście każdy z nich ma swoje własne, osobne zastosowanie i po przeczytaniu tego artykułu będziesz umieć bez problemu je od siebie odróżniać.

Zaraz przekonasz się, jak ten sam czasownik speak wygląda w zależności od użytego czasu teraźniejszego.

Present Simple	I speak
Present Continuous	I am speaking
Present Perfect	I have spoken
Present Perfect Continuous	I have been speaking

Widzisz? Tego samego czasownika można użyć na cztery różne sposoby, aby mówić zarówno o tym, co dzieje się teraz, jak i o tym, co zaczęło się wcześniej i wciąż ma znaczenie. Co najlepsze, w każdym przypadku zmienia się nie tylko forma, ale i sam kontekst wypowiedzi! Właśnie na tym polega magia czasów teraźniejszych w języku angielskim – dzięki nim możemy precyzyjnie wyrażać swoje myśli i podkreślać, jak długo, jak często lub z jakim skutkiem coś się dzieje.

Czasy teraźniejsze angielski: zaczynamy!

Czy wiesz, że Brytyjczycy są bardziej skłonni do używania Present Perfect, podczas gdy w tym samym zdaniu Amerykanie częściej sięgają po Past Simple? To tylko jedna z wielu subtelnych różnic, które mogą sprawiać trudność osobom uczącym się angielskiego. Nie zmienia to jednak najważniejszego faktu – czasy teraźniejsze są absolutną podstawą nauki języka i warto dobrze je opanować.

Właśnie dlatego poniżej kompleksowo (ale wciąż w przystępny sposób!) opisaliśmy każdy z czterech czasów. To idealny przewodnik, który pomoże Ci nie tylko zapoznać się z ich zastosowaniem, ale także faktycznie zacząć stosować je w codziennych rozmowach.

Co więcej, ten materiał przyda się nie tylko osobom początkującym, ale także tym, które chcą szybko odświeżyć swoją wiedzę i nabrać większej pewności w używaniu angielskich czasów teraźniejszych.

Present Simple – podstawa gramatyki 🤗 

Present Simple opisuje czynności, które są stałe, powtarzalne lub dotyczą ogólnych faktów.

Zastosowanie czasu Past Simple

Czasu teraźniejszego prostego użyjesz, gdy mówisz o:

• nawykach i wydarzeniach, które dzieją się regularnie,
• faktach, które są zawsze prawdziwe,
• rozkładach jazdy i odgórnie ustalonych harmonogramach,
• instrukcjach i przepisach.

Budowa czasu Past Simple

SUBJECT + VERB + OBJECT
Podmiot + czasownik w podstawowej formie + dopełnienie

‼️ W zdaniach twierdzących czasownik pozostaje w podstawowej formie, ale musisz uważać na 3. osobę liczby pojedynczej (he/she/it). W tym przypadku zawsze dodajemy końcówkę -s, np. She works in a hospital. (Ona pracuje w szpitalu.)

Charakterystyczne określenia czasu

Czas Present Simple można rozpoznać po następujących określeniach, np.: every day/week/month/year, always, often, sometimes, rarely, seldom, never. Jak widzisz, te signal words podkreślają regularność, z jaką wykonuje się daną czynność.

Przykłady zdań w czasie Present Simple

The Earth orbits the Sun.
(Ziemia krąży wokół słońca.)

My team always plays football every Sunday.
(Moja drużyna gra w piłkę w każdą niedzielę.)

Czy najbardziej podstawowy z angielskich czasów masz już w małym palcu? Jeśli nie, przeczytaj nasz kompleksowy przewodnik: Present Simple | Opanuj podstawy angielskiej gramatyki! 👍

Present Continuous – liczy się chwila 🌬️

Present Continuous opisuje czynności dziejące się tu i teraz, a także te, które są tymczasowe.

Zastosowanie czasu Present Continuous

Czas teraźniejszy ciągły przyda się do mówienia o:

• czynnościach, które dzieją się w momencie mówienia,
• sytuacjach, które nie są stałe i za jakiś czas się skończą,
• zaplanowanych wydarzeniach, które wydarzą się w niedalekiej przyszłości,
• złych nawykach – swoich lub innych osób, najczęściej dodając słówko always (zawsze).

Budowa czasu Present Continuous

SUBJECT + TO BE + VERB (-ING) + OBJECT
Podmiot + odmieniony czasownik to be + czasownik z końcówką -ing + dopełnienie

Czasownik to be należy oczywiście odmienić. Może wystąpić w jednej z trzech form:
💭 Formy am używamy z I.
💭 Z kolei formy is używamy z he, she, it.
💭 I ostatnia możliwość – are używamy z you, we, they.

Charakterystyczne określenia czasu

Present Continuous, tak jak wiele innych czasów, też posiada pewne określenia, z którymi często występuje. Należą do nich m.in. now, today, at the moment, currently. Pamiętaj jednak, że te słowa mogą także występować w innych czasach i nie mogą być traktowane jako jedyny wyznacznik użycia czasu teraźniejszego ciągłego.

Przykłady zdań w czasie Present Continuous

Jamie is cooking pasta at the moment.
(Jamie gotuje makaron w tym momencie.)

I’m now reading a book recommended by my mom.
(Czytam teraz książkę polecaną przez moją mamę.)

Nie takie trudne, prawda? A jeśli potrzebujesz więcej informacji, przeczytaj nasz artykuł: Present Continuous | Dowiedz się, jak go używać w praktyce! 🧐

Present Perfect – łączy przeszłość i teraźniejszość 🏹

Present Perfect opisuje czynności, które mają związek z przeszłością, ale są ważne w teraźniejszości.

Zastosowanie czasu Present Perfect

Z czasu Present Perfect warto skorzystać, mówiąc o:

• doświadczeniach, które wydarzyły się w nieokreślonym momencie w przeszłości, ale są ważne tu i teraz,
• czynnościach, które dopiero co się zakończyły,
• czynnościach, które zdarzały się wielokrotnie w przeszłości i istnieje szansa, że jeszcze się powtórzą,
• skutkach przeszłych wydarzeń, które są odczuwalne w teraźniejszości,
• czynnościach, które rozpoczęły się w przeszłości i nadal trwają.

Budowa czasu Present Perfect

SUBJECT + HAVE/HAS + VERB (III FORM) + OBJECT
Podmiot + operator have/has + czasownik w III formie + dopełnienie

A teraz szybka ściąga, bo wiemy, że może być potrzebna 😅

💭 Formy has używamy z he, she, it.
💭 Z kolei have używamy z I, you, we, they.

Pamiętaj, że czasowniki w Present Perfect występują w Past Participle, czyli trzeciej kolumnie ze słynnej tabelki z czasami:

• W przypadku czasowników regularnych dodajemy do nich po prostu -ed (play → played, walk → walked).
• Z kolei czasowniki nieregularne mają swoją własną III formę, której trzeba niestety nauczyć się na pamieć (go → gone, see → seen, write → written).

Charakterystyczne określenia czasu

Te słowa pomogą Ci rozpoznać i poprawnie używać czasu Present Perfect, dlatego warto je zapamiętać: already, yet, just, ever, never, since, for.

Przykłady zdań w czasie Present Perfect

I have never eaten ceviche before.
(Nigdy wcześniej nie jadłam ceviche.)

Silvia has worked in this hospital for seven years.
(Silvia pracuje w tym szpitalu od siedmiu lat.)

Więcej informacji o tym czasie znajdziesz w naszym artykule. Objaśniliśmy w nim wszystkie możliwe zawiłości: Present Perfect | Dowiedz się, kiedy go stosować 🎯

Present Perfect Continuous – liczy się czas trwania ⏲️

Zastosowanie czasu Present Perfect Continuous

Kiedy wykorzystać czas Present Perfect Continuous? Wtedy, gdy chcesz powiedzieć o:

• czynnościach, które trwają od przeszłości do chwili obecnej,
• czynnościach, które zostały zakończone, ale mają widoczne skutki w teraźniejszości,
• czynnościach, które powtarzają się lub trwają przez pewien czas i mają wpływ na obecną sytuację.

Budowa czasu Present Perfect Continuous

SUBJECT + HAVE / HAS + BEEN + VERB (-ING)
Podmiot + operator have/has + operator been + czasownik z końcówką -ing

💭 Zasada jest dokładnie ta sama, co przy czasie Present Perfect, czyli forma has łączy się z trzecią osoby liczby pojedynczej (he, she, it), a have używamy z pozostałymi osobami (I, you, we, they).

Charakterystyczne określenia czasu

Typowe słowa dla czasu Present Perfect Continuous to for, since, lately oraz recently. Musisz jednak pamiętać, że zarówno for, jak i since pojawią się także w Present Perfect, gdy mówimy o stanach trwających od jakiegoś czasu.

Przykłady zdań w czasie Present Perfect Continuous

I’ve been traveling the world since last March.
(Podróżuję po świecie od zeszłego marca.)

Karen has been training for over three hours now.
(Karen trenuje już od ponad trzech godzin.)

Jeśli potrzebujesz kompleksowego przewodnika po tym czasie, mamy coś dla Ciebie: Present Perfect Continuous | Zacznij używać tego czasu! ⏱️

Czasy teraźniejsze angielski: porównanie

Tabela: angielskie czasy teraźniejsze

Czas	Zastosowanie	Przykład
Present Simple	Opisuje rutynowe czynności, fakty i ogólne prawdy	I love my daughter. (Kocham moją córkę.)
Present Continuous	Opisuje czynności dziejące się dokładnie w tej chwili lub sytuacje, które są tymczasowe	Giorgio is having a bath now. (Giorgio bierze teraz kąpiel.)
Present Perfect	Opisuje zakończone czynności, które mają wpływ na teraźniejszość	I have visited London twice. (Byłem w Londynie dwa razy.)
Present Perfect Continuous	Podkreśla długość trwania czynności rozpoczętej w przeszłości i trwającej do aktualnego momentu	My dogs have been barking all day. (Moje psy szczekają ciągle przez cały dzień.)

Różnice w zastosowaniu Present Simple a Present Continuous

Na początek zajmijmy się dwoma najbardziej podstawowymi czasami teraźniejszymi. Wyobraź sobie, że w tym duecie Present Simple reprezentuje kogoś stabilnego i odpowiedzialnego, kto lubi mówić o rutynie, faktach i rzeczach stałych. Z kolei Present Continuous byłby kimś, kto skupia się na tu i teraz oraz lubi krótkotrwałe czynności.

I work in a bank.
Pracuję w banku (to moja praca, do której chodzę codziennie).

I am working on a big project this month.
W tym miesiącu pracuję nad dużym projektem (robię to teraz, ale nie jest to moja stała praca).

Uwaga! Oba czasy mogą być poprawne, ale trzeba pamiętać, że każdorazowo zmienia się sens wypowiedzi. Zdecyduj, czy chcesz podkreślić powtarzalną czynność (Present Simple), czy też zaznaczyć, że nie należy ona do codziennej rutyny (Present Continuous). W ten sposób możesz perfekcyjnie dostosować czas do sytuacji, o której mówisz.

Chcesz jeszcze bardziej podszkolić się z odróżniania tych dwóch czasów? Zerknij tutaj: Present Simple – Present Continuous | Który czas wybrać?

Różnica między Present Perfect a Present Perfect Continuous

Na pierwszy rzut oka różnica między Present Perfect a Present Perfect Continuous może na początku wydawać się bardzo subtelna, ale spokojnie – dzięki jednej prostej zasadzie zaraz wszystko stanie się jasne.

W przypadku Present Perfect skupiamy się na wyniku, z kolei Present Perfect Continuous kładzie nacisk na trwanie danej czynności. Porównaj te dwa przykłady:

She has written an email.
Napisała maila (i jest gotowy).

She have been writing an email.
Pisze maila (ale jeszcze nie skończyła).

Teraz już rozumiesz, prawda?

Powtórzymy to po raz kolejny – pamiętaj, że czasami oba czasy mogą być gramatycznie poprawne, ale zmienia się nacisk w zdaniu. Musisz zdecydować, czy bardziej liczy się efekt końcowy (Present Perfect) czy też sam proces (Present Perfect Continuous). W ten sposób łatwiej będzie Ci zdecydować, który czas wybrać w danej sytuacji.

Czasy teraźniejsze angielski: najczęściej popełniane błędy

1. Mylenie Present Perfect z Past Simple – zapamietaj, że czas teraźniejszy Present Perfect nie używa określeń czasu przeszłego, takich jak np. yesterday.

❌ I have seen this movie yesterday.
✔️I saw this movie yesterday.

2. Nadużywanie Present Continuous zamiast Present Simple w sytuacjach ogólnych – w tym wypadku warto zapamiętać, że czasowniki statyczne, takie jak like, know, believe zazwyczaj nie występują w formie ciągłej.

❌ Mimi is liking ice cream.
✔️ Mimi likes ice cream.

3. Opuszczanie któregoś z elementów budujących czas Present Perfect Continuous – na przykład zapomnienie o have, been lub formy -ing.

❌ I have working in a bakery for five years.
✔️ I have been working in a bakery for five years.

Czasy teraźniejsze angielski: ćwiczenia

1. Uzupełnij luki

Użyj Present Simple, Present Continuous, Present Perfect lub Present Perfect Continuous.

1. Emily __________ (never / be) to Paris.
2. Look! Your daughters __________ (play) football in the garden.
3. I __________ (not / understand) this rule. Could you explain it again?
4. He __________ (work) as a clerk for this company since 2015.
5. Right now, they __________ (watch) The Oprah Winfrey Show.
6. __________ (you / ever / try) sushi?
7. I __________ (read) this book for almost 3 weeks, but I still haven’t finished it.
8. My parents always __________ (go) to Tatra mountains in summer.

2. Wybierz właściwą formę czasownika

Zdecyduj, która z trzech propozycji jest poprawna.

1. I (am waiting / wait / have waited) for my best friend outside the cinema right now.
2. Simon (has been working / works / is working) in this hospital for 10 years.
3. We usually (go / are going / have gone) to the gym on Mondays after work.
4. Tim and Ina (haven’t seen / don’t see / haven’t been seeing) each other since Christmas.
5. Look! The sun (shines / is shining / has shone) so brightly today! I need my sunglasses.
6. I (have lived / live / am living) in Poznań since I was a child.
7. You (have eaten / eat / are eating) too much chocolate lately.
8. Right now, Lizzie (writes / has written / is writing) an important email to her boss.

Czasy teraźniejsze angielski: klucz odpowiedzi

Ćwiczenie 1.

1. has never been
2. are playing
3. don’t understand
4. has worked / has been working
5. are watching
6. Have you ever tried
7. have been reading
8. go

Ćwiczenie 2.

1. am waiting
2. has been working
3. go
4. haven’t seen
5. is shining
6. have lived
7. have eaten
8. is writing

Czasy teraźniejsze angielski: najczęściej zadawane pytania