Present Perfect Continuous | Zacznij używać tego czasu! ⏱️

Kolejny czas, który wyróżniamy w języku angielskim to Present Perfect Continuous. Nie jest może najpopularniejszy, ale jego znajomość na pewno się Wam przyda! Jego budowa opiera się o czasowniki z końcówką -ing. Pamiętacie je? Jeśli nie, warto sobie przypomnieć! 😄 Sprawdźmy najpierw jak wygląda zastosowanie oraz budowa zdania w tym czasie.

Wprowadzenie do czasu Present Perfect Continuous

Present Perfect Continuous to czas, który pozwala łączyć przeszłość z teraźniejszością. Jest używany, by wyrazić działania, które rozpoczęły się w przeszłości i mają skutki, które odczuwalne są w teraźniejszości. Szczególnie przydatny jest wtedy, gdy chcemy zwrócić uwagę na czas trwania danej czynności lub jej wpływ na chwilę obecną. ⏱️

W języku angielskim stosowanie Present Perfect Continuous jest bardzo naturalne i często spotykane, zwłaszcza w mowie codziennej. Dzięki temu czasowi można wyrazić zarówno frustrację z powodu długo trwającej czynności, jak i zadowolenie z jej efektów.

Present Perfect Continuous – zastosowanie

Present Perfect Continuous używamy w różnych sytuacjach, gdzie istotne jest podkreślenie trwania czynności. 🔎 Oto najważniejsze zastosowania tego czasu.

Czynności trwające od przeszłości do chwili obecnej

To najczęstsze zastosowanie Present Perfect Continuous. Kiedy czynność rozpoczęła się w przeszłości i nadal trwa, szczególnie ważne staje się podkreślenie, jak długo dana sytuacja trwa. Dobrze jest znać konkretne wyrażenia, które mogą tu pomóc, takie jak „for” oraz „since”.

„They have been studying at this university since 2020.” Studiują na tym uniwersytecie od 2020 roku.
(Czynność studiowania rozpoczęła się w przeszłości i trwa do teraz).

„He has been working on this project for three months.” On pracuje nad tym projektem od trzech miesięcy.
(Projekt nadal trwa, a mówca podkreśla długi czas trwania tej pracy).

„I have been taking dance lessons since last summer.” Uczę się tańca od zeszłego lata.
(Nauka tańca rozpoczęła się zeszłego lata i trwa do teraz).

Czynności zakończone, ale mające widoczne skutki w teraźniejszości

Czasami używamy Present Perfect Continuous, aby wskazać, że dana czynność miała miejsce niedawno, ale jej efekty są wciąż zauważalne. To przydatne w sytuacjach, gdzie chcemy skupić się na tym, co dana osoba robiła, a nie tylko na efekcie tej czynności.

„You look tired. Have you been running?” Wyglądasz na zmęczonego. Czy biegałeś?
(Efektem biegu jest widoczne zmęczenie).

„The floor is wet. Have you been mopping it?” Podłoga jest mokra. Czy myłeś ją mopem?
(Podłoga jest mokra, więc czynność była wykonywana przed chwilą).

„Why is there paint on your hands? Have you been painting?” Dlaczego masz farbę na rękach? Czy malowałeś?
(Farba na rękach wskazuje na niedawną czynność malowania).

Czynności powtarzające się lub trwające przez pewien czas

Present Perfect Continuous stosujemy też wtedy, gdy czynność powtarzała się wielokrotnie lub trwała przez określony czas, który niekoniecznie musi trwać do chwili obecnej, ale ma wpływ na sytuację teraz.

„He has been visiting his grandmother every weekend.” Odwiedza swoją babcię co weekend.
(Czynność powtarza się regularnie, co ma wpływ na relacje rodzinne).

„We have been talking about this issue for days.” Rozmawiamy o tym problemie od kilku dni.
(Długotrwałe rozmowy mogą wskazywać na trudność rozwiązania problemu).

„I have been having trouble sleeping lately.” Ostatnio mam problemy ze snem.
(Problemy ze snem są odczuwalne i mogą wpływać na teraźniejszość).

Jak budować zdania w Present Perfect Continuous?

Konstrukcja zdań w tym czasie nie jest trudna, ale musicie zapamiętać kilka zasad. 🧐 Jak wygląda budowa poszczególnych zdań?

Zdania twierdzące

Podstawowe zdanie w tym czasie tworzymy przez szyk:

SUBJECT + HAVE / HAS + BEEN + VERB (-ING)
podmiot + operator have/has + operator been + czasownik z końcówką -ing

Aby stworzyć zdanie w Present Perfect Continuous musicie pamiętać, kiedy użyć czasownika have, a kiedy has. Druga opcja pojawi się w 3. osobie liczby pojedynczej, a więc: she, he, it. Dodatkowo, czasowniki have i has możemy skrócić. Spójrzcie!

I have ➜ I’ve
you have  ➜ you’ve
she has  ➜ she’s
he has   ➜ he’s
it has  ➜ it’s
we have  ➜ we’ve
you have  ➜ you’ve
they have  ➜ they’ve

Sprawdźcie przykłady zdań twierdzących:

• I have been waiting for 10 minutes.
• Jim has been sleeping for over twelve hours now.
• They’ve been travelling since last October.

Tworzenie pytań

Pytania tworzymy poprzez zmianę szyku zdania. Będzie on wyglądał tak:

HAVE / HAS + SUBJECT + BEEN + VERB (-ING)
operator have/has + podmiot + operator been + czasownik z końcówką -ing

Tutaj również należy zwrócić uwagę na osobę i odpowiadający jej czasownik – have lub has. 

Zobaczcie, jak będą wyglądać pytania:

• Have you been waiting for me?
• I can smell cigarettes. Have you been smoking?
• Has she been working all day?

Możemy zadać też pytania szczegółowe:

• How long have you been keeping it a secret from me?
• Why have you been working as a teacher?
• Who has been cleaning the house? 

Przeczenia

Szyk w zdaniu przeczącym wygląda następująco:

SUBJECT + HAVE / HAS + NOT + BEEN + VERB (-ING)
podmiot + operator have/has + przeczenie not + operator been + czasownik z końcówką -ing

I tutaj możemy zastosować skróty, spójrzcie:

I have not ➜ I haven’t
you have not ➜ you haven’t
she has not ➜ she hasn’t
he has not ➜ he hasn’t
it has not ➜ it hasn’t
we have not ➜ we haven’t
you have not ➜ you haven’t
they have not ➜ they haven’t

Przykładowe przeczenia będą wyglądać tak:

• He has not been exercising lately.
• They haven’t been playing football since March.
• I haven’t been reading the book for an hour.

Czasowniki z końcówką -ing

Zasada tworzenia czasowników w czasie ciągłym, a więc z końcówką -ing, jest stosunkowo proste. Zwykle wystarczy dodać końcówkę do podstawowego słówka. Są jednak słowa, które wymagają większej ingerencji. Spójrzcie na przykłady. 👇

Częste wyrażenia i słowa kluczowe w Present Perfect Continuous

W czasie Present Perfect Continuous często używamy określonych wyrażeń, które pomagają precyzyjnie opisać czas trwania danej czynności. 🕒 Należą do nich:

For – używamy, gdy mówimy o okresie trwania czynności (jak długo coś trwa).

„I have been learning English for two years.”
Uczę się angielskiego od dwóch lat.

Since – stosujemy, gdy podajemy moment rozpoczęcia czynności.

„She has been working here since 2019.”
Ona pracuje tutaj od 2019 roku.

How long – pytanie o długość trwania czynności.

„How long have you been studying French?”
Jak długo uczysz się francuskiego?

Lately/Recently – używane, aby mówić o działaniach, które miały miejsce w niedawnej przeszłości i mają wpływ na teraźniejszość.

„He has been exercising a lot lately.”
Ostatnio dużo ćwiczył.

Różnica między Present Perfect a Present Perfect Continuous

Oba czasy, Present Perfect oraz Present Perfect Continuous, odnoszą się do wydarzeń mających miejsce w przeszłości, ale ich użycie różni się w zależności od kontekstu i tego, co chcemy podkreślić. Chociaż te dwa czasy są do siebie podobne, istnieją między nimi kluczowe różnice, które warto zrozumieć. 👍

Kiedy używać Present Perfect

Present Perfect używamy, gdy skupiamy się na rezultatach czynności, a nie na jej przebiegu. Czas ten jest bardziej statyczny – skupia się na efektach i wynikach zakończonych już działań.

„I have finished my homework.” Skończyłem moje zadanie domowe.
(Ważne jest, że zadanie jest skończone, a nie czas, jaki zajęło).

„She has read three books this month.” Przeczytała trzy książki w tym miesiącu.
(Ważna jest liczba przeczytanych książek, a nie samo czytanie).

Kiedy używać Present Perfect Continuous

Present Perfect Continuous, w przeciwieństwie do Present Perfect, kładzie nacisk na ciągłość i czas trwania czynności. Często używamy go, gdy wynik czynności nie jest aż tak ważny jak proces i trwanie czynności.

„I have been reading this book all afternoon.” Czytam tę książkę cały popołudnie.
(Skupiamy się na długości trwania czynności, a nie na jej zakończeniu).

„She has been working on her essay for hours.” Ona pracuje nad swoim esejem od kilku godzin.
(Podkreślamy czas poświęcony na pisanie eseju).

Typowe błędy przy użyciu Present Perfect Continuous

Nauka tego czasu może prowadzić do pewnych błędów. Oto kilka typowych problemów, na które warto zwrócić uwagę:

Niepoprawne użycie „for” i „since”:

„I have been working since two hours” ❌
Poprawnie: „I have been working for two hours” ✔️
(Używamy „for” z okresami czasu).

Zapominanie o czasownikach posiłkowych „have/has”:

„He been studying all day” ❌
Poprawnie: „He has been studying all day” ✔️

Używanie Present Perfect Continuous do czynności, które są krótkie i zakończone:

„I have been finding my keys.” ❌
Poprawnie: „I have found my keys” ✔️
(Używamy Present Perfect, bo czynność zakończyła się i kluczowy jest wynik).

Przykłady użycia Present Perfect Continuous w życiu codziennym

Czas Present Perfect Continuous jest bardzo użyteczny w codziennych rozmowach. Może być stosowany w wielu sytuacjach. 😊 Dzięki jego zastosowaniu możemy w bardziej szczegółowy sposób opisać różnorodne sytuacje w życiu codziennym, podkreślając zarówno trwanie czynności, jak i jej wpływ na obecną sytuację.

Praca i nauka

W kontekście pracy i nauki Present Perfect Continuous jest często używany do podkreślenia trwających projektów, zadań czy okresu nauki.

„I have been preparing for this presentation all week.” Przygotowuję się do tej prezentacji przez cały tydzień.
(Mówca podkreśla, jak długo trwa przygotowanie, co sugeruje jego ważność).

„We have been working on this report for three days, and it’s still not done.” Pracujemy nad tym raportem od trzech dni, a wciąż nie jest skończony.
(Zwraca uwagę na czas trwania pracy oraz trudności z zakończeniem zadania).

Relacje międzyludzkie

W kontekście relacji z innymi osobami, Present Perfect Continuous może służyć do opisywania długotrwałych zachowań, które mają wpływ na relacje. Może to być wyrażenie zadowolenia, frustracji lub zaniepokojenia z powodu zachowań innych osób.

„We have been seeing each other for over a year now.” Spotykamy się ze sobą od ponad roku.
(Opisuje relację, która trwa przez długi czas, co może sugerować jej stabilność).

„They have been arguing a lot lately.” Oni ostatnio dużo się kłócą.
(Skupiamy się na powtarzalnym, trwającym zachowaniu, które może mieć wpływ na ich relację).

Zdrowie i samopoczucie

Present Perfect Continuous pozwala opisać długotrwałe stany zdrowotne, nawyki lub ich wpływ na samopoczucie. Można go używać do wyrażania skarg, opisów nawyków czy wyjaśniania obecnego stanu zdrowia.

„She has been exercising regularly for the past few months.” Ćwiczy regularnie od kilku miesięcy.
(Mówimy o regularnym działaniu, które mogło przynieść pozytywne skutki dla zdrowia).

„He has been coughing for days. He should see a doctor.” Kasłał przez kilka dni. Powinien iść do lekarza.
(Skupiamy się na długotrwałym objawie zdrowotnym, który sugeruje potrzebę interwencji).

Czynności domowe i obowiązki

W codziennych obowiązkach domowych Present Perfect Continuous pomaga wyrazić, jak długo dana osoba wykonuje jakieś zadanie, co może odzwierciedlać wysiłek włożony w pracę lub frustrację z powodu jej trwania.

„I have been cleaning the house since the morning.” Sprzątam dom od rana.
(Mówca podkreśla długi czas spędzony na sprzątaniu).

„We have been looking for a new apartment for months.” Szukamy nowego mieszkania od miesięcy.
(Podkreśla czas trwania poszukiwań i sugeruje, że nie jest to łatwy proces).

Przykłady związane z pogodą

W rozmowach o pogodzie Present Perfect Continuous może pomóc wyrazić długotrwałe zjawiska pogodowe i ich wpływ na teraźniejszość.

„The river has been rising steadily for days.” Rzeka podnosi się nieprzerwanie od kilku dni.
(Opisujemy zjawisko trwające, które może mieć istotne skutki).

„They have been forecasting hot weather for the past few weeks.” Od kilku tygodni prognozują gorącą pogodę.
(Podkreślamy powtarzające się przewidywania dotyczące pogody, które mogą wpływać na decyzje mówcy).

Przydatne wskazówki dotyczące nauki czasu Present Perfect Continuous

Na zakończenie, oto kilka praktycznych wskazówek, jak efektywnie opanować czas Present Perfect Continuous! 🚀

Najczęściej zadawane pytania

4.45/5 (20)