Present Simple | Opanuj podstawy angielskiej gramatyki! 👍

Z pewnością wszyscy wiemy, że czasy to podstawa! Choć informacja o ich ilości trochę przytłacza, gdy zaczniemy od najprostszego – pójdzie całkiem gładko. Present Simple (czas teraźniejszy prosty) to podstawowy czas, którym posługują się osoby anglojęzyczne. Jest prosty w budowie, a co więcej ma zastosowanie w wielu sytuacjach. Ogólnie rzecz biorąc, znajomość Present Simple to taki “must have” w nauce angielskiego. 🙌 Bez tego ani rusz, więc dziś pokażę Wam jak używać tego czasu, jak budować w nim zdania oznajmujące oraz pytania, a także jakie są typowe określenia czasu.

Zastosowanie czasu Present Simple

OK, najprostszy i najpopularniejszy czas angielski, ale w jakich sytuacjach go użyć? Najpierw zapamiętajcie sytuacje, w których powinniście zastosować Present Simple. 👇

Czynności powtarzające się lub rutynowe działania
Present Simple służy do mówienia o tym, co robimy regularnie, na przykład codzienne nawyki, zajęcia lub prace.

• I go to the gym every Monday. (Chodzę na siłownię w każdy poniedziałek.)
• She walks her dog every evening. (Ona wyprowadza psa każdego wieczoru.)

Prawdy ogólne i fakty naukowe
Tego czasu używamy, aby opisać rzeczy, które są zawsze prawdziwe, takie jak prawa natury lub ustalone fakty.

• The sun rises in the east. (Słońce wschodzi na wschodzie.)
• Water freezes at 0 degrees Celsius. (Woda zamarza w 0 stopniach Celsjusza.)

Stałe sytuacje lub stany
Ten czas opisuje rzeczy, które nie zmieniają się przez dłuższy czas.

• She lives in Paris. (Ona mieszka w Paryżu.)
• He works as a doctor. (On pracuje jako lekarz.)

Rozkłady jazdy i harmonogramy
Present Simple używamy do mówienia o ustalonych planach lub rozkładach.

• The train leaves at 5 p.m. every day. (Pociąg odjeżdża codziennie o 17:00.)
• The meeting starts at 9 o’clock tomorrow. (Spotkanie zaczyna się jutro o 9:00.)

Cechy ludzi i przedmiotów
Czasu Present Simple używamy również do opisywania cech stałych osób lub rzeczy, które się nie zmieniają.

• I have freckles and brown eyes. (Mam piegi i brązowe oczy.)
• This car is very fast. (Ten samochód jest bardzo szybki.)

Przysłowia, streszczenia filmów i książek, narracja
Present Simple stosuje się także w przysłowiach oraz przy opisywaniu fabuły w książkach, filmach lub sztukach, jak i w narracji wydarzeń.

• In the movie, the hero saves the world. (W filmie bohater ratuje świat.)
• The book tells the story of a young girl who… (Książka opowiada historię młodej dziewczyny, która…)

Wyrażanie uczuć (to love, to hate, to like)
Używamy Present Simple do wyrażania emocji, stanów emocjonalnych i opinii. Najczęściej dotyczy to czasowników takich jak „love”, „hate”, „like”, „prefer”.

• I love chocolate. (Uwielbiam czekoladę.)
• He hates waking up early. (On nienawidzi wstawać wcześnie.)

Present Simple – budowa

Teoria jest bardzo prosta. 😊
Oczywiście budowa zdań różni się w zależności od tego, czy jest to zdanie twierdzące, pytanie czy zaprzeczenie. Zobaczcie, jakie są różnice.

Zdania twierdzące

Zdania oznajmujące w czasie Present Simple budujemy według poniższej zasady:

SUBJECT + VERB
podmiot + czasownik

Przy wszystkich osobach użyjemy czasownika w formie podstawowej. Wyjątkiem jest 3. osoba liczby pojedynczej (he, she, it). Tu sprawa się nieco komplikuje, bo do czasownika należy dodać końcówkę -s lub -es. Spójrzcie na przykłady.

1. I go to school every day.
2. You play tennis every Saturday.
3. They watch television regularly.

ale:

1. He goes to school every day.
2. She plays tennis every Saturday.
3. Emma watches television regularly.

Na końcówki -s i -es również są określone zasady, ale z czasem wybór odpowiedniej końcówki będzie dla Was po prostu intuicyjny. Jeśli akurat nie pamiętacie, której końcówki użyć do danego słowa – powiedzcie sobie na głos obie wersje. 🧐 Bardzo możliwe, że to rozwieje Wasze wątpliwości.

Zdania pytające

Pytania dzielą się na dwie kategorie – pytania ogólne i pytania szczegółowe. Wiecie czym się różnią? Pierwszy pytają “Czy…?”, drugie natomiast pytają bardziej dokładnie, czyli “Gdzie…?” albo “Kto…?”. Spójrzcie, jak zbudować te zdania!

Uwaga! Przy tworzeniu pytań należy pamiętać o dwóch kwestiach:

• znika nam końcówka -s lub -es w czasowniku dla 3. osoby liczby pojedynczej
• przechodzi ona na początek pytania i dla 3. osoby DO zamienia się w DOES

Zobaczcie przykłady!

1. Do you visit your parents every weekend?
2. Do they like chocolate cake?
3. Does she go to work every day?

1. Where do you live?
2. What does she usually have for breakfast?
3. Why does he love summer?

Inaczej się ma sprawa przy pytaniach o podmiot z zaimkami who lub what. W tym wypadku nie użyjemy operatora do/does. Uznajemy, że czasownik jest w 3. osobie liczby pojedynczej, a więc będzie ze swoją końcówką -s lub -es.

1. Who lives here?
2. What makes you so sad?
3. Who knows?

Zdania przeczące

W tym wypadku również użyjemy operator do/does, dodamy do niego jednak słówko not.
Możemy je skrócić, tak jak się to robi w języku potocznym:

do not ➞ don’t
does not ➞ doesn’t

Zdanie zbudujemy w następujący sposób:

SUBJECT + DON’T/DOESN’T + VERB
podmiot + operator do/does not + czasownik

Jako, że znowu pojawia nam się operator does, końcówka -s lub -es znika z czasownika w 3. osobie liczby pojedynczej:

1. I don’t go to work on Sundays.
2. Mike doesn’t read books very often.
3. He doesn’t drink alkohol.

Present Simple: to be or not to be?

Zapewne wszyscy znacie sławne “być albo nie być – oto jest pytanie”. Większość z Was kojarzy też pewnie kultową już scenę z polskiego filmu Dzień Świra, zaczynającą się od “może powtórzymy angielski?”. 😉 No właśnie, ta odmiana to be…

To be również może być głównym czasownikiem w omawianym czasie. Jako jedyny odmienia się przez osoby i przekształca się w trzy różne formy.
Sprawdźcie je, wraz z ich skrótami:

1. I am ➞ I’m
2. you are ➞ you’re
3. he /she /it is ➞ he’s / she’s / it’s

1. we are ➞ we’re
2. you are ➞ you’re
3. they are ➞ they’re

Zobaczcie przykłady zdań z czasownikiem to be!

I am always tired after work.
We’re usually at home in the evening
I’m busy on Mondays.

Czasowniki modalne w Present Simple

Czasowniki modalne, takie jak „can”, „must”, „should”, „may”, wyrażają zdolności, konieczność, pozwolenie lub radę. Te czasowniki są nieregularne – nie zmieniają swojej formy w trzeciej osobie liczby pojedynczej, a także nie wymagają dodawania końcówek „-s” lub „-es”. ☑️

I can swim. (Umiem pływać.)
He must finish his homework. (On musi skończyć swoje zadanie domowe.)
She should see a doctor. (Ona powinna iść do lekarza.)

W zdaniach przeczących i pytających czasowniki modalne zachowują swoją podstawową formę:

Can you help me? (Czy możesz mi pomóc?)
He can’t speak Spanish. (On nie mówi po hiszpańsku.)

Present Simple – określenia czasu

Większość angielskich czasów ma charakterystyczne dla siebie określenia czasu. Nie inaczej jest z Present Simple. Do tego czasu przypiszemy określenia, które mówią o częstotliwości. 👇

always (zawsze)
never (nigdy)
ever (kiedykolwiek)
often (często)
rarely (rzadko)
sometimes (czasami)
seldom (rzadko)
usually (zwykle)
from time to time (od czasu do czasu)
regularly (regularnie)
every day (każdego dnia)
every Saturday (każdej soboty)
twice a month (dwa razy w miesiącu)
every week (każdego tygodnia)
three times a day (trzy razy dziennie)
every six weeks (co sześć tygodni)
every month (każdego miesiąca)
on Mondays (w poniedziałki)

Co więcej trzeba pamiętać, że okoliczniki czasu pojawiają się w różnych miejscach w zdaniu. 

• Te które mówią o częstotliwości, ale nie są konkretne (always, often, usually itd.) postawimy przed czasownikiem.
  She always tells funny stories

• Wyjątkiem jest określenie sometimes, które może wystąpić też na początku lub na końcu zdania.
  Sometimes I visit my friends in London.

• Określenia ze słówkiem every (every weekend, every month) postawimy na końcu albo na początku zdania.
  She visits me every day.

• Na końcu zdania postawimy słówka takie jak once/twice a week/month.
  I go to church once a week.

• Jeśli w zdaniu jest użyty czasownik to be, okolicznik czasu postawimy po nim.
  She is always late.

Present Simple – najczęstsze błędy

Czas Present Simple jest prosty, ale zdarzają się pewne typowe błędy, które warto unikać:

Zapominanie o dodaniu „-s” w trzeciej osobie liczby pojedynczej:
She walk to school (Błędnie) zamiast She walks to school.

Błędne używanie „do”/„does”:
He don’t like pizza (Błędnie) zamiast He doesn’t like pizza.

Mylące użycie Present Simple i Present Continuous:
I am play football (Błędnie) zamiast I play football lub I am playing football (w zależności od kontekstu).

Używanie formy „-ing” w Present Simple:
I going to school (Błędnie) zamiast I go to school

Kiedy nie używać tego czasu?

Present Simple nie jest używany, gdy chcemy mówić o czynnościach, które dzieją się teraz, w tej chwili. W takich przypadkach stosuje się czas Present Continuous (podmiot + „to be” + czasownik z końcówką „-ing”). 🧐

• I watch TV now (Błędnie) zamiast I am watching TV now.

Present Simple również nie jest odpowiedni do wyrażania tymczasowych sytuacji:

• He lives with his parents this week (Błędnie) zamiast He is living with his parents this week.

Present simple a wyrażanie przyszłości

Chociaż Present Simple używamy głównie do mówienia o teraźniejszości, czas ten może być także używany do wyrażania przyszłości, zwłaszcza w kontekście ustalonych planów, harmonogramów i rozkładów. Przykłady obejmują rozkłady jazdy pociągów, lotów lub plany wydarzeń.

The train leaves at 6 p.m. tomorrow. (Pociąg odjeżdża jutro o 18:00.)
The movie starts at 8 p.m. (Film zaczyna się o 20:00.)

Simple vs continuous / porównanie czasów teraźniejszych

Czas Present Simple i Present Continuous różnią się głównie sposobem użycia. Present Simple opisuje rutynowe czynności, fakty lub stałe sytuacje, natomiast Present Continuous odnosi się do czynności, które dzieją się w tej chwili lub są tymczasowe.

Time for exercises!

Podsumowując, praktyka czyni mistrza. W związku z tym, przygotowałam dla Was aż 2 zadania, które pozwolą Wam opanować czas Present Simple. Do dzieła!
Dajcie znać, jak Wam poszło. 😄

Present Simple – najczęściej zadawane pytania